محمود حسینی‌زاد برنده‌ی مدال گوته؛ مهم‌ترین مترجم آلمانی برای ما ایرانیان

هیئت مدیره انستیتو گوته، در بیانیه‌ خود دلیل اهدای مدال گوته به محمود حسینی‌زاد را، از جمله معرفی نسل جوان نویسندگان آلمانی‌زبان به خوانندگان ایرانی عنوان کرده است.

این مترجم پرکار تاکنون، مجموعه‌ داستان "این سوی رودخانه اُدر" و رمان "آلیس" را از یودیت هرمان، کتاب "مثلا برادرم" از اووه تیم و داستان عاشقانه‌ "اگنس" از پتر اشتام نویسنده سویسی، به فارسی برگردانده است. کتاب "آسمان خیس"، مجموعه‌ داستان‌های کوتاه از یودیت هرمان، اینگو شولتسه و سه نویسنده‌ دیگر نیز از جمله کارهای اوست.

حسینی‌زاد، پیش‌تر "تک پرده‌ای‌ها"، "بعل"، "صدای طبل در شب" و "در جنگل شهر" را از برتولت برشت ترجمه کرده بود. برگردان کتاب‌های "قاضی و جلاد"، "قول" و "سوءظن" از فریدریش دورنمات نیز به قلم اوست.

نگاه متفاوت نسل جوان نویسندگان آلمان

مدال گوته در شهر وایمار به محمود حسینی راد اعطا ‌شد. برنده مدال گوته در مورد علاقه‌ی خود به ترجمه‌ آثار نویسندگان نسل جدید آلمانی‌زبان به دویچه‌وله گفته: "نویسندگان نسل جدید از گذشته (آلمان) قطع شده‌اند و اگر هم نگاهی به گذشته دارند، آن نگاه، نگاه متفاوتی است؛ نگاه پر از گناه و توجیه‌گر نیست. در ضمن نویسندگان نسل جدید آلمان همان‌طور که خودشان هم می‌گویند، تا حدودی تحت تاثیر نویسندگان جدید آمریکایی هستند و زبان بسیار ساده‌ای را برای بیان ایده‌هایشان انتخاب کرده‌اند. این زبان هم برای من بسیار جذاب است. علاوه بر این، نویسندگان نسل جدید در پرداختن به داستان‌‌ها از مرزهای آلمان فراتر می‌روند و شخصیت‌هایی از فرهنگ‌های مختلف را در آثار آن‌ها می‌توان یافت که این نکته هم برای من حائز اهمیت بود."
مدال گوته، در شهر وایمار آلمان به برندگان اهدا می‌شود. مدال گوته، در شهر وایمار آلمان به برندگان اهدا می‌شود.

مرگ، جنگ، عشق؛ دستمایه‌ کارهای نویسندگان

کتاب "این سوی رودخانه‌ اُدر"، از یودیت هرمان که نشر افق در سال ۱۳۸۶ منتشر کرده، مجموعه‌ پنج داستان کوتاه است که حسینی‌زاد از کتاب‌های "خانه‌ی ییلاقی، بعدا" و "هیچ‌، جز ارواح" این نویسنده برگزیده است.

رمان‌گونه‌ "آلیس" نیز، از پنج داستان کوتاه با یک شخصیت واحد تشکیل شده است و پنج برش از زندگی روزمره‌ "آلیس" را در رویارویی با مرگ دوستان و آشنایانش بازگو می‌کند؛ میشا، دوست پسر پیشین آلیس، ریشاد و کنراد که در ایتالیا زندگی می‌کند، نیز عموی راوی و سرانجام همسر او، رایموند، از جمله‌ این درگذشتگان هستند.

"مثلا، برادرم"، رمانی از اووه تیم، هم از مرگ خبر می‌دهد. این نویسنده‌ی هامبورگی، طرح رمانش را بر اساس یادداشت‌های کوتاه به جامانده از برادر خود "کارل" نگاشته است؛ جوانی ۱۸ ساله که در جنگ جهانی دوم، داوطلبانه به عضویت گروه‌ نازی‌های اس.اس درآمد. کارل خاطرات خود را از چهاردهم فوریه تا ششم اوت سال ۱۹۴۳، یعنی شش هفته پیش از زخمی شدن و ده هفته قبل از مرگش در بیمارستان صحرایی، در این دفتر خاطرات یادداشت کرده است.

راوی داستان "مثلا، برادرم"، می‌کوشد پس از شصت سال، با خواندن این دست‌نوشته‌ها شخصیت برادر خود، روح زمانه و معنای زندگی را بشناسد و درک کند تا برای این پرسش که "چرا تاریخ آلمان، می‌بایست چنین تجربه‌ی هولناکی را از سر بگذراند؟" پاسخی بیابد.

در رمان "اگنس" پتر اشتام، از مرگ و جنگ خبری نیست. او داستان عشق را بازگو می‌کند؛ عشقی شورانگیز میان راوی داستان و اگنس که پیش از نگارش داستان، "دار فانی را وداع می‌گوید."

راوی رمان "اگنس"، نویسنده‌ای است که در حال پژوهش درباره‌ واگن‌های لوکس راه‌آهن آمریکا، به‌طور تصادفی با اگنس در کتابخانه‌ عمومی شهر شیکاگو آشنا می‌شود. این نویسنده‌ کنجکاو، به تدریج احساس می‌کند که با "عشق بزرگ زندگی‌اش" روبرو شده است. پتر اشتام که ۵۰ سال دارد، فعالیت‌های ادبی خود را ابتدا با نوشتن نمایشنامه‌های رادیویی آغاز کرده و نخستین داستانش را در سال ۱۹۹۵ منتشر کرده است.

محمود حسینی‌زاد؛ مترجم نویسنده

محمود حسینی‌زاد، تحصیلات خود را در رشته‌ علوم سیاسی و جامعه‌شناسی، اوایل دهه‌ی ۱۹۷۰ در دانشگاه مونیخ آلمان به پایان رسانده است و در ایران، در کنار تدریس زبان آلمانی در دانشگاه‌ها و موسسه‌ی زبان آلمانی تهران، دو مجموعه‌ داستان با عنوان‌های "سیاهی چسبناک شب" و "این برف کی اومده" منتشر کرده است.

این مترجم و نویسنده‌ ایرانی، به همراه ‌‌پتروس مارکاریس، نویسنده‌ یونانی و نوین کیشوره، ناشر هندی، به‌طور مشترک مدال گوته را از آن خود ساخته است.

مدال گوته از سال ۱۹۵۴ از سوی هیئت مدیره انستیتو گوته به شخصیت‌هایی که در پیش‌برد روابط فرهنگی آلمان با دیگر کشورها نقش داشته‌اند، اهدا می‌شود.

علاقه‌مندان می‌توانند برای تهیه‌ی این کتاب‌ها به فروش‌گاه کتاب افق (خیابان انقلاب، کنار سینما سپیده، سر کوچه اسکو) مراجعه کنند.

منبع هنر آنلاین

با هم کتاب بخوانیم - ۲۰

«شقایق‌های توی بطری شیر پژمرده شده، اما هنوز لبه پنجره بودند. روی میز یک رومیزی آبی‌ رنگ با حاشیه‌ی سفید، بطری آب، زیرسیگاری، یک دفتر تلفن باز و رویش تلفن، یک دفترچه‌ی یادداشت، چند خودکار، کبریت، عینک مطالعه. مارگارت دو لیوان از آشپزخانه آورد، زیرسیگاری را خالی کرد. نشست روی صندلی‌ای که دو هفته پیش ریشارد رویش نشسته بود، در پناهِ کتاب‌ها، تکیه‌گاه، عنوان‌های تسلی‌بخش و آشنای آن‌ها. وقتی ریشارد دیگر به این‌ها احتیاجی نداشته باشد، چه کسی این هزار کتاب را خواهد خواند؟ این درست همان سؤال‌هایی بودند که آلیس از پرسیدن‌شان شرم داشت، اما ....»

آلیس
نوشته‌ی یودیت هرمان، ترجمه‌ی محمود حسینی‌زاد، نشر افق، چاپ سوم، قیمت ۳۵۰۰ تومان

یودیت هرمان؛ صدایی تازه در ادبیات آلمان

یودیت هرمان، متولد 1970 در برلین، از نویسندگان جوان و مشهورِ آلمانی است که در رشته‌ی روزنامه‌نگاری تحصیل کرده است. اولین کتاب او در سال 1998 منتشر شد که منتقدان آن را «صدایی تازه در ادبیات آلمان» دانستند. این کتاب، مجموعه داستانی به نام «خانه‌ی تابستانی، بعداً» بود که داستان‌های آن درباره‌ی زندگی مردم بی‌خیال و درعین‌حال آسیب‌پذیر شهرنشین است.

فرصت‌های از دست رفته در عشق و زندگی، تردیدها و عدم‌شهامت برای انتخاب در زندگی از مهم‌ترین محورهای اصلی در داستان‌های خانم هرمان است.

کتاب دومِ او با نام «هیچ جز ارواح» هم در سال 2003 منتشر شد و مورداستقبال قرار گرفت. در این کتاب هم قهرمان‌های خانمِ نویسنده سرگشته‌اند و درگیر عدم‌توانایی برقراری ارتباط. آن‌ها زندگی را میان نومیدی و اشتیاق می‌گذرانند. لحنی ابداعی که در ادبیات آلمانی بی‌سابقه است.*

مؤسسه‌ی نشر افق با ناشر اصلی آثار یودیت هرمان برای خرید امتیاز انتشار ترجمه‌ی فارسی کتاب‌هایش – طبق قانون بین‌المللی " حق انحصاری نشر اثر"- به توافق رسیده است.

این‌سوی رودخانه‌ی اُدر مجموعه‌ای است منتخب از داستان‌های دو کتاب هیچ جز ارواح و خانه‌ی تابستانی، بعداً که با ترجمه‌ی محمود حسینی‌زاد در سال 1386 از سوی نشر افق منتشر شد.

آلیس هم سومین کتاب خانم هرمان است که در سال 1388 با ترجمه‌ی محمود حسینی‌زاد از سوی نشر افق منتشر شد.

موافق هستید در دو هفته‌ی آینده کتاب‌های یودیت هرمان را با هم بخوانیم؟

*

دوستان عزیز، در صورت تمایل می‌توانید چاپ دوم مجموعه‌داستان این‌سوی رودخانه‌ی اُدر را با قیمت 1800 تومان و چاپ سوم کتاب آلیس را با قیمت 3500 تومان از فروش‌گاه کتاب افق (خیابان انقلاب، کنار سینما سپیده، نبش کوچه اسکو) تهیه کنید.

* به نقل از مقدمه‌ی کتاب این سوی رودخانه‌ی اُدر

آلیس

آلیس مجموعه داستانهایی با محوریت شخصیت آلیس است. آلیس هیچ مشخصه بخصوصی ندارد تا او را از سایر زنهای کتاب متمایز کند اما حوادث او را همیشه سر راه مرگ قرار می‌دهند و آلیس در تمام داستان‌ها با مرگ رو به رو است. و رو در رویی آلیس با مرگ اطرافیان است که آلیس را برای ما می‌سازد. مرگ یک عموی هم جنس باز در گذشته، مرگ یک عاشق قدیمی، مرگ یک دوست قدیمی که مهمانش هستند، مرگ شوهر دوستش و در ‌‌نهایت مرگ شوهر آلیس که آخرین داستان کتاب است و در آن می‌توان ردی از مرگهای گذشته را پیدا کرد. آلیس نه یقه پاره می‌کند و نه بر سر و صورت خود می‌زند. برخورد آلیس با مرگ‌ها آنچنان درونی و آرام است که خواننده با خود فکر می‌کند اگر خودش هم با این مرگ‌ها موجه شود همین گونه خواهد بود. مرگ‌ها و حس آلیس در ‌‌نهایت تصویری بودن روایت شده و نویسنده سعی نکرده وارد ذهن آلیس شود و آن را درونی کند.
مجموعه داستان آلیس را که می‌خوانی به این نتیجه می‌رسی که زندگی ادامه دارد حتی با این همه مرگ. پس با این همه مرگ باز هم بیایید زندگی کنیم.

نوشته‌ی م.میرابوطالبی در وبلاگ شازده کوچولو

نگاهی به کتاب «آلیس» اثر یودیت هرمان

حمیدرضا امیدی سرور؛ اثری است جذاب، تازه و با طراوت که این ویژگی‎های اثر او نه تنها به دلیل پرداختن به مسائل و دغدغه‎های امروز که به دلیل سبک مدرن او نیز هست. سبکی که در عین ویژگی‎های برشمرده برای آن، گاه از زبانی تصویری و زنده نیز برخوردار می‎شود.

ادامه نوشته